مورت یا مورد گیاهی است مقدس در آیین زرتشت. در کتاب بندهش در بخش آفرینش گیاهان این گیاه نماد اهورا مزدا است.

این گیاه درختچه یا بوته‌ای همیشه سبز است که گاه بلندی آن به ۵ متر نیز می‌رسد. برگهای آن حدود ۳ تا ۵ سانتی‌متر طول داشته و بویی بسیار خوشایند دارد. گلبرگ‌های آن سفید و میوه توپی شکل آن آبی رنگ است.شهرستان دلگان با مرکزیت شهر گل مورتی است.

کاربری‌های باستان در پزشکی

در نوشته‌های بقراط گیاه مورت جایگاهی ویژه دارد.دریونان قدیم سنبل عشق وزیبایی به عظمت بود ورومیان عقیده داشتند که هرکس چای مورد بنوشددر نزد معشوقه زیباجلوه میکند وجلوی خانه های خود مورد میپاشیدند تا این که عشق همیشه در خانه هایشان باشد.

مورد با نام علمی Myrtus communis درختچه کوچکی است که ارتفاع ساقه آن در شرایط عادی بین ۱ تا ۳ متر است. برگ‌هایی همیشه سبز، پایا، متقابل، ساده، نوک‌تیز، عاری از تار و دندانه، چرمی، به رنگ سبز تیره و معطر دارد. گل‌های نسبتاً درشت و زیبای مورد، رنگ سفید و بوی مخصوصی دارند و از اردیبهشت ماه تا تیر ظاهر می‌شوند.

پیدایش گلهای این درختچه به صورتی است که مانند برگ‌ها وضع متقابل داشته و در کنار آنها، به ساقه می‌پیوندند. هر گل آن ۵ گلبرگ مساوی به صورت گسترده دارد، بطوری که وجود این حالت باعث می‌شود پرچم‌های متعدد و فراوان گل تا انتهای میله و محل اتصال میله به نهنج به صورت دسته‌ای از تارهای بلند و ظریف رویت می‌شوند.

برروی ساقه ی درخت موردبرجستگی هایی به وجود می اید که گال GALLنامیده می شود. این برجستگی ها دارای مقدار زیادی تانن بوده وبسیار قابض است .بنابر این مصرف دارویی دارد.

برگ، میوه و گل‌های روی ساقه مورد دارای خواص دارویی هستند و این درختچه بیشتر در نواحی شمال ایران، فارس، کرمان، بندرعباس، یزد و گیلان غرب رویش دارد.این درختچه همچنین در استان لرستان شهرستان پلدختر روستای آب انار رویش دارد و مردم آن منطقه از آن استفاده می کنند .

مورد به طورخودرودر نواحی اطراف دریای مدیترانه واب وهوای معتدل میروید وبه عنوان گیاه زینتی از ان استفاده می شود.

خواص درمانی:

مورد، اثر ضدعفونی کننده دارد و از آن در مصارف داخلی و خارجی می‌توان استفاده کرد همچنین مقوی معده، نیرو دهنده‌است و در رفع بیماری‌های دستگاه تنفس و مجاری ادرار به کار می‌رود.

برای تقویت معده از گردبرگ مورد می‌توان قبل از هر وعده غذایی استفاده کرد و در مصارف خارجی از مورد در رفع بیماری‌های جلدی و مواقعی که به علت بروز دانه‌های جلدی پوسته‌های کوچک و سفیدرنگ در پوست ظاهر می‌شود، می‌توان استفاده کرد. غرغره جوشانده آن در ضدعفونی و رفع تحریک مخاط دهان موثر است. برای رفع عرق کردن و برطرف کردن بوی بد زیر بغل هرروز روغن مورد را به زیر بغل بمالید یا از گرد برگ ان استفاده کنید مورد بوی بد دهان را رفع کرده و در تقویت موی سر و سیاه شدن آن مفید است.

همچنین باید توجه داشت فرآورده‌های مورد، نباید به مقادیر زیاد و بی‌رویه و برای مدت طولانی به کار رود، زیرا بر اثر دفع اسانس از راه دستگاه تنفس، مخاط برونش‌ها تحریک شده و عوارض ناراحت کننده‌ای ایجاد می‌شود. خاصیت ضد باکتریایی دارد و سرشار از ویتامین ث است زخم‌های داخلی را التیام می‌بخشد. بلفارول لوسیون روغن مورد سبز (میرتول)۵% در روغن بادام کاربرد درمانی: تقویت کننده ابرو و مژه– ضد شوره و التهاب پلک‌ها این محصول گیاهی، تقویت کننده ابرو و مژه است.

اثر درمانی:

قابلیت‌های بلفارول به حدی است که حتی ریزش ابرو و مژه را نیز متوقف می‌کند و بعد از مدتی همان فردی که از ریزش رنج می برده، دارای مژه و ابروهایی سالم و زیبا خواهد شد. ریزش موهای سر و صورت اغلب به دلیل حساسیت‌های پوستی و یا آلودگی‌های قارچی است. عوارض این آلودگی‌ها به صورت ریزش، خارش و گاهی شوره (بخصوص پلک‌ها) تظاهر می‌کند. در بلفاریت مایت‌ها (دمودکس) هم گاهی دخالت دارند که خوشبختانه این دارو بر روی مایت و تخم‌های آن نیز مؤثر است.

اثرات ضد عفونی کنندگی:

برخی باکتری‌ها و قارچ‌های ساپروفیت در شرایط مناسب (چربی پوست) فعال شده و با ترشح مواد حساسیت زا و نفوذ به پیاز مو باعث فساد و تخریب آن می‌گردند (ریزش مو). میرتول موجود در بلفارول یک ضد قارچ و باکتری قوی است (بخصوص در گرم مثبت‌ها) و با استفاده از این اثر پوست و مو (موهای سر، ابرو و مژه) را کاملا ضد عفونی کرده و صدمات ناشی از فعالیت عوامل مخرب فوق را از بین می‌برد.

اثرات ضد التهاب:

موادی مانند رنگ‌ها، رنگبرها و مواد جانبی مربوط به فرآورده‌های بهداشتی و حتی متابولیت میکرو ارگانیسم‌ها باعث حساسیت (التهاب و خارش) پوست می‌شوند. پوست ملتهب قادر به نگهداری پیاز مو (موهای سر، ابرو و مژه) در بستر خود و ممانعت از ورود میکروب‌ها به سد خود نیست بنابراین علاوه بر ایجاد شوره موجب پژمردگی، رنگ پریدگی و نهایتا ریزش آنها می‌گردد. محلول مورت حساسیت و خارش را کاملا از بین می‌برد و حتی موجب در مان جوش‌های سطح پوست می‌گردد.

اثرات نرم کنندگی:

شوینده‌های غیر استاندارد باعث از بین رفتن و شسته شدن چربی‌های مفید و ضروری پوست و موها و در نتیجه خشک و شکنندگی موها، حساسیت و خارش پوست می‌شوند. خشکی موها پوست باعث پوسته ریزی و در نهایت شوره می‌گردد. بلفارول حاوی چربی‌های سبک و سریع الجذب است که فورا جذب پوست شده و مو گشته و عملا جایگزین چربی‌های از دست رفته می‌شود.

مکانیسم اثر:

به علت خواص ضد میکروبی و ضد التهابی میرتول، این فرآورده باعث پاک شدن سطح پوست و ریشه موها از عوامل میکروبی اعم از قارچ و باکتری و همچنین از بین بردن التهابات ناشی از مصرف مواد شیمیایی و پاک کننده در موضع می‌گردد.