به گزارش سرویس سلامت خبرگزاری طبنا؛ نخستین لیزرهائی که در کاهش موی زائد به کار رفتند عبارت بودند از: لیزر یاقوت یا روبی و لیزر Nd:YAG
بعدها لیزرهای اختصاصی تری برای این هدف به کار رفتند که از آن جمله می توان به لیزرها ی دایود و الکساندرایت اشاره کرد که با ساطع کردن طول موجهای اختصاصی برای تخریب مو، نتایج بسیار عالی با برجا گذاشتن حداقل عوارض جانبی به وجود آوردند. همچنین اختراع نوعی منبع نوری موسوم به IPLنیز تحول جدیدی در درمان موهای زائد بود که در کنار منابع لیزری برای تأمین هدف از بین بردن موهای زائد به کارمی روند.

باید گفت در درمان لیزری مشکلات پوست و مو باید در ابتدا مولکول های خاصی را به عنوان هدف درمان انتخاب کرد و این مولکول های هدف هستند که با جذب انرژِی لیزر باعث بروز تغییرات بالینی و علائم بهبود در منطقه ی درمان شده می گردند. مولکول هدف در درمان موهای زائد، رنگدانه ی موجود در ساقه ی مو است که به این رنگدانه اصطلاحاَ “ملانین” گفته می شود. انرژی ساطع شده از منابع لیزری توسط این رنگدانه جذب شده و گرمای زیادی به سلول های زایای مو می دهد که باعث تخریب آنها و عدم رشد مجدد مو می شود.

موفقیت لیزر موهای زائد به چهار عامل بستگی دارد: رنگ مو، تیپ پوستی (از نظر میزان روشن یا تیره بودن پوست)، ضخامت مو و بالاخره تعداد جلسات درمان. به طور خلاصه می توان گفت بهترین نتایج از بین بردن موهای زائد با لیزرها در افراد با تیپ های پوستی پائین و رنگ پوست روشن و موهای تیره به وضخیم دست می آید. در افراد با تیپ پوستی تیره خطر جذب بیشتر اشعه ی لیزر توسط رنگدانه های موجود در پوست و ایجاد عوارض جانبی مثل سوختگی پوست وجود دارد. موهای سفید شده نیز فاقد ملانین بوده و اشعه ی لیزر توسط مو جذب نمی شود.

موهای بلوند و بور نیز ملانین کمتری داشته و نسبت به موهای تیره میزان جذب انرژی کمتری دارند و کمتر به درمان پاسخ می دهند.به همین دلیل هرقدر موضخیم تر ومشکی تر باشد ،ملانین بیشتری دارد که نور لیزر را بهتر جذب کرده وراحت تر از بین می روند ودر عین حال چون ملانین در خودپوست هم وجود دارد ،هرچقدر مقدارآن بیشترباشد یعنی پوست تیره تر باشد احتمال جذب لیزر توسط پوست هم بیشتر می شود واحتمال سوختگی بالا می رود بنابراین بهتر است قبل از لیزر پوست را با دارو روشن کرد .

نکته ی بعد در مورد درمان خانم های مبتلا به اختلالات هورمونی و پرموئی است که می بایست در کنار درمان داروئی اختلالات هورمونی، همزمان به درمان پرمویی آنها با لیزر اقدام کرد و وجود این اختلالات مانع درمان افراد مبتلا با لیزر نمی شود.

اقدام کرد و وجود این اختلالات مانع درمان افراد مبتلا با لیزر نمی شود.

لیزر موهای زائد میتواند چه عوارضی داشته باشد؟
سوختگی ،لک ،عفونت عدم جواب فولیکولیت و آکنه
از بین عوارض جانبی شناخته شده ی از بین بردن موهای زائد با منابع لیزر/IPLمی توان به موارد زیر اشاره کرد: درد، سوزش، سرخی یا اریتم گذرا یا پایدار، تورم، آسیب اپیدرمی به شکل سوختگی، تغییرات رنگدانه ای به شکل تیره شدن یا روشنتر شدن پوست ناحیه ی تحت درمان و به ندرت بروز اسکار یا اصطلاحاً “گوشت اضافه”. البته باید گفت بسیاری از این عوارض کوتاه مدت و برگشت پذیر بوده و با انتخاب صحیح منبع لیزری و پارامترهای درمانی و خبرگی و تجربه ی پزشک معالج قابل پیشگیری و درمان هستند و با پیشرفت تکنولوژی لیزر روز به روز از بروز این عوارض کاسته می شود. همچنین باید گفت با توجه به عمق نفوذ کنترل شده ی لیزر که حدود ۵ میلی متر است، احتمال آسیب رسیدن به اعضای حیاتی قرار گرفته در زیر پوست ناحیه ی درمان شده از قبیل تیروئید، سینه و غدد لنفاوی وجود ندارد و شواهدی ازایجاد تغییرات بدخیم در این اعضا متعاقب درمان لیزری وجود ندارد. با این وجود به خاطر نبودن شواهد کافی برای ایمن بودن کامل درمان لیزری در خانم های باردار یا شیرده، این درمان در این شرایط انجام نمی شود.

چه آمادگیهایی برای انجام لیزر باید داشت؟
۶هفته قبل :بیمار از کندن مو به وسیله موم و الکترولیز خودداری کند اما می تواند ازتراشیدن یا کرمهای موبر استفاده کند. آفتاب گرفتن ممنوع است و باید ازترکیبات ضدآفتاب استفاده کند. بیمارانی که پوست تیره تر دارند باید ازکرمهای روشن کننده استفاده کنند وپوست ناحیه را قبل از لیزر روشن کرده باشند .

روز قبل :ناحیه مورد درمان را بتراشد به نحوی که تنها یک میلیمتر از نوک مو از پوستبیرون باشد. اگر بیمار سابقه تبخال دارد مصرف آسایکلوویر را شروع کند.

روز درمان: برای ۱٫۵-۱ ساعت کرم بی حس کننده حاوی لیدوکائین و پریلوکائین استفادهمیشود. اگر ناحیه مورد درمان بزرگ باشد برای جلوگیری از عوارض این داروهااز پماد پیروکسیکام استفاده می کند.همچنین جهت کاستن آسیب حرارتی وارد آمده بر پوست معمولا از روشهای خنک کردن موضعی قبل ازدرمان با استفاده از سیستم های coolingموضعی به شکل تماسی یا اسپرهای خنک کننده استفاده می شود .

فاصله جلسات از هم چقدر است؟

بسته به محل لیزر دارد و بین یک تا ۲ ماه است. بهترین معیار فاصله بین لیزرها،زمانی است که طول می کشد تا تعداد قابل توجهی از موها در بیاید. بیمار ایده آل، بیماری است که پوستی روشن اما مویی مشکی و ضخیم داشته باشد. انتظاراتش واقع گرایانه بوده و اختلال هورمونی نداشته باشد.

البته باید تأکید کرد که میزان پاسخ دهی هر منطقه از بدن و هرفرد بسته به تراکم و ضخامت و نوع تیپ پوستی متفاوت است و شاید برخی افراد به جلسات بیشتری نیاز داشته باشند و یا برعکس با جلسات کمتری به نتایج دلخواه برسند.

بین جلسات لیزر چه اقدماتی لازم است ؟
معمولاً قبل و در بین جلسات درمان نباید از روش هائی از قبیل بند انداختن یا کندن موها استفاده کرد و این روش ها را باید از حداقل دوهفته قبل از جلسه ی لیزردرمانی متوقف کرد و موهای منطقه را صرفاً باید با تیغ اصلاح کرد.

چه مراقبتهایی پس از لیزر صورت می گیرد؟

چه مراقبتهایی پس از لیزر صورت می گیرد؟
ممکن است ورم و قرمزی در محل وجود داشته باشد که گذاشتن یخ می تواند سبب کاهش آن شود. معمولا نیازی به استفاده از مسکن نیست. گاهی اطراف ریشه موها دلمه میبندد که ۱۰-۷ روز طول می کشد، در این موارد از پمادهای آنتی بیوتیک استفاده میکنیم تا دلمه ها بریزند. ممکن است رشد موی لیزر شده یک تا ۲هفته بعد از لیزر هم ادامه پیدا کند بعد از آن بریزد. بیمار باید از آفتاب پرهیز کند زیرا به خصوص در افراد با پوست تیره تر ممکن است ۳-۲ ماه طول بکشد تا اثر برنزه کننده آفتاب از بین برود و در این بین شکل درمان بیماررا به تعویق بیندازد.

باید توجه داشت در بعضی بیماران که سابقه عوارض لیزرمو وجود دارد یا به عللی احتمال عوارض در آنها بیشتر است، می توان از تست استفاده کرد. در این حال بیمار یک نقطه را لیزر می کند و یک هفته بعد ویزیت می شود که اگر مشکلی نداشت درمان را شروع می کنیم.در اغلب حالات سرخی حاصل از درمان لیزری بیش از چند ساعت پایداری ندارد و مالیدن پماد اکسید زینک یا کرم های ترمیم کننده ی بعد از لیزر برای از بین بردن این حالات کفایت می کند. محافظت ناحیه ی تحت درمان از اشعه ی خورشید نیز امر مهمی است که به همین دلیل از فرآورده های ضدآفتاب با عوامل محافظتی بالا استفاده می گردد.

نویسنده: دکتر مریم ملکی ( متخصص پوست و مو)