نام های دیگر:حساد_ زعقران_ سانران_ بخوان_ رفون_ کیسر _ کروکو _ لرکیماس _ صفران

مشخصات: گیاهی است از خانواده زنبق Iridaceae،چند ساله و کوتاه وارتفاع حدود یک وجب یا بیست سانتی متر.برگ های دراز و خطی مانند تره به رنگ سبز زیبا به طول حدود ده سانتی متر که مستقیما از پیاز زیر زمینی خاج می شود،گل های آن زیبا و به رنگ بنفش و شکل قیف با لوله دراز و باریکی که به شش قسمت منتهی می شود ودر داخل آن ها سه عدد پرچم و خامه و کلاله وتخمدان زعفران قرار دارد.پیاز این گیاه کروی وسخت و گوشت دار است و از پوسته های نازکی پوشیده شده که رنگ پوسته خارجی آن قهوه ای سیر است. موطن این گیاه اسپانیا است، در کشمیر و هندوستان و ایران در مناطقی از خراسان، قائنات و جندق و برخی مناطق دیگر کاشته می شود.

گل زعفران:

طبیعت آن گرم و خشک است.

خواص درمانی:

۱- آن را بخورید،تحریکات دماغی را کم می کند،خروج ادرار و تعریق پوست را زیاد می کند،خون را غنی میکند و جریان آن را تسهیل و تسریع می نماید،برای بیرون ریختن دانه های سرخک مفیداست،دردهای عصبی،تشنج و سرفه های تشنجی و هیستری را درمان می کند ،اخلاط بلغمی مغز و دستگاه عصبی را دفع می نماید،قلب را تقویت می کند.

۲- خوردن آن با عسل مهیج سلسله پی هاست،نشاط و خنده ایجاد می کند،برای خرد کردن سنگ مثانه مفید است.

۳- مطبوخ دو گرم از آن در یک لیتر آب جهت درمان خونریزی زیر پوست و آبسه مفید است.

۴- ۱۵ گرم از آن را در یک لیتر آب دم کنیدو هر روز دو تا سه فنجان از آن را به نوبت بنوشید،مسکن و مقوی بدن . نیرو بخش است،محرک قوه باه و مقوی کبد و جهاز تنفسی می باشد،حواس و مغز را تقویت می کند،دارای آثار مهمی در معالجه اختلالات قاعدگی است و قاعدگی را باز می کند و درد کمر را که توام با اختلال در قاعدگی است آرام می کند،برای رفع تشنجات معده ودرد معده مفید است.

۵- هر روز یک نخود از آن را بسایید وبا گلاب مخلوط نموده و بخورید.ورم کیسه صفرا را برطرف می سازد.

۶- شش نخود تا نیم مثقال زعفران را در شربت قند حل نموده موقع وضع حمل به زنی که می خواهد وضع حمل کند بخورانید. زایمان او را آسان می سازد.

۷- آن را نرم بسایید و با گلاب خالص مخلوط نموده و گاه گاهی بر شقیقه بمالید.سردرد شقیقه را تسکین می دهد.

۸- آن را با نشاسته هر شب ضماد کنید. لک های قهوه ای صورت را برطرف می سازد.

۹- بچه هایی که می خواهند دندان در بیاورند و جای دندان خارش زیاد دارد زعفران را با عسل یا گلیسیرین مخلوط کنید و روی لثه بمالید بهبود حاصل خواهد شد.

۱۰- مشمع زعفران را روی موضعی که خون مرده است بگذارید ،بهبود می یابد.

۱۲- شیاف آن برای بهبود درد رحم و مقعد مفید است.

۱۳- اگر آن را با جوزبویا نرم بسایید و از جلو به خود برگیرند. جهت درمان زنانی که به علتی باردار نمی شوند مفید است.

۱۴- مقداری از آن را با شیر فرفیون مخلوط کنید و روی عضوی که درد دارد ضماد نمایید،درد را زایل میکند.

۱۵- زعفران سالم و نکوبیده و مرغوب را در شیشه ای سربسته بریزید و هر روز چند بار در طول روز آن را بو کنید آرام بخش و خواب آور است ,ضعف بویایی را برطرف می سازد.

تذکر: بوییدن گرد نرم زعفران باعث سردرد و سرگیجه و رعشه می شود،خوردن آن اشتها را کم می کند،قی آور است،قولنج ایجاد می کند،مضر کلیه است،در زنان حامله باعث سقط جنین می شود،مصرف طولانی آن اختلال هواس می آورد و مضر اعصاب است.

مصلح آن: انیسون – سکنجبین می باشد.